Ngày 22/07/2021, Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM) nhận được công văn số 2664/TCT-DNNCN ban hành ngày 20/07/2021 (''Công văn 2664") về việc lấy ý kiến các bước dự kiến triển khai lộ trình kết nối thông tin theo Thông tư 40/2021/TT-BTC (Gọi tắt là Thông tư 40). Tổng cục Thuế đề nghị Hiệp hội tổ chức lấy ý kiến các sàn giao dịch thương mại điện tử, tổng hợp ý kiến tham gia, gửi Tổng cục chậm nhất trước ngày 27/07/2021.
Qua thu thập ý kiến một số sàn Thương mại điện tử, Hiệp hội đánh giá hiện nay chưa thể đưa ra lộ trình cụ thể để chủ sở hữu sàn giao dịch thương mại điện tử cung cấp thông tin các hoạt động kinh doanh của cá nhân thông qua sàn.
Liên quan tới yêu cầu cung cấp thông tin theo hình thức báo cáo định kỳ hàng tháng chưa phù hợp với quy định pháp luật. Điểm đ Khoản 1 Điều 8 Thông tư số 40 ngày 01/06/2021 quy định các sàn giao dịch thương mại điện tử ("Sàn TMĐT") "cung cấp thông tin liên quan đến hoạt động kinh doanh của cá nhân thông qua sàn theo yêu cầu của cơ quan thuế theo quy định của pháp luật". Theo đó, việc cung cấp thông tin "theo yêu cầu của cơ quan thuế: phải phù hợp với các quy định pháp luật hiện hành và không thể được hiểu là cung cấp thông tin, dữ liệ của khách hàng (người bán) theo hình thức báo cáo định kỳ.
Công văn đề xuất thông tin của người bán phải được cung cấp theo hình thức dữ liệu điện tử được chuyển định kỳ hàng tháng. Đối chiếu với quy định pháp luật hiện hành, việc yếu cầu các sàn TMĐT cung cấp thông tin của người bán trên cơ sở "định kỳ hàng tháng" trở thành yêu cầu báo cáo hàng tháng của doanh nghiệp cho cơ quan thuế, do đó, sẽ tạo ra một thủ tục hành chính mới cho doanh nghiệp.
Luật An ninh mạng, Luật An toàn thông tin mạng, Luật bảo về quyền lợi người tiêu dùng, Nghị định 52/2013/NĐ-CP về thương mại điện tử đều yêu cầu doanh nghiệp phải có trách nhiệm bảo mật thông tin khách hàng và chỉ được phép chia sẻ cho bên thưa ba nếu được sự đồng ý của chỉ thể thông tin hoặc có yêu cầu cụ thể từ cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Trong bối cảnh quản lý thuế, "yêu cầu cụ thể" xảy ra khi cơ quan quản lý thuế phát hiện cá nhân nhất định kinh doanh trên sàn TMĐT đã có hành vi vi phạm rõ ràng hoặc có dấu hiệu vi phạm pháp luật về thuế.
Dữ liệu mà Tổng cục Thuế muốn các sàn TMĐT cung cấp là tài sản thông tin của doanh nghiệp, trước khi thu thập dữ liệu dù ở quy mô nào, Tổng cục Thuế cần công khai các biện pháp bảo vệ thông tin cá nhân khách hàng và cơ quan nhà nước, gây tổn thất cho doanh nghiệp và cá nhân kinh doanh trên sàn TMĐT.
Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam đã đề nghị Tổng cục Thuế xây dựng phương thức kết nối, cung cấp dữ liệu sao cho tất cả các sàn TMĐT đều có thể đáp ứng, không phân biệt quy mô lớn hay nhỏ mà cần dựa trên khả năng đáp ứng chung của các sàn TMĐT ở tất cả các quy mô và mô hình hoạt động khác nhau, đồng thời đảm bảo tính an toàn, bảo mật dữ liệu một cách cao nhất.
Về yêu cầu thông itn cung cấp, một số sàn TMĐT chưa thu thập một số thông tin cá nhân, chẳng hạn số CMND/CCCD do thông tin này không bắt buộc theo pháp luật về TMĐT hiện hành. Việc thu thập đầy đủ thông tin cá nhân như trong Thông tư 40 hay Công văn 2664 dẫn tới nhiều thay đổi về thiết kế hệ thống do đó cần thời gian chuẩn bị.
Trước những vấn đề trên thì chưa thể đưa ra được lộ trình cung cấp thông tin khả thi. Vì vậy Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam đã tổng hợp ý kiến và gửi công văn tới Tổng Cục Thuế , Cục Thương mại điện tử đề nghị thông báo trước quy mô khảo sát càng sớm càng tốt và việc lấy ý kiến cần có khoảng thời gian thực hiện phù hợp để đàm bảo việc góp ý cho Thông tư 40 có tính thực tiễn cao.
Chi tiết Công văn góp ý của VECOM tại đây.
Tổng hợp ý kiến đánh giá Thông tư 40/2021/TT-BTC tại đây
VECOM