Sáng ngày 9/8/2023, tại Hà Nội, đại diện Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM) và Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên tại Việt Nam (WWF- Việt Nam) đã có cuộc trao đổi trực tuyến về chủ đề giảm thiểu rác thải nhựa ra biển ở Việt Nam.
Tại cuộc họp, các đại diện đã giới thiệu sâu về tình hình tổ chức, báo cáo kết quả hoạt động của mỗi bên trong thời gian qua cũng như kế hoạch hoạt động trong tương lai. Trong đó, với tầm nhìn dài hạn hướng tới phát triển Thương mại điện tử bền vững gắn liền với bảo vệ môi trường từ phía VECOM, thảo luận về cơ hội hợp tác cùng Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên được đặt làm trọng tâm của cuộc họp.
Ông Tạ Tuấn Anh – Quản lý truyền thông chương trình nhựa WWF cùng ông Trần Văn Trọng – Tổng thư ký VECOM chủ trì cuộc họp
Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên (WWF) là một trong những tổ chức phi chính phủ quốc tế đầu tiên hoạt động tại Việt Nam. Từ năm 1985, WWF đã hỗ trợ Việt Nam xây dựng chiến lược bảo tồn quốc gia và kể từ đó hợp tác chặt chẽ với chính phủ và các đối tác nhằm giải quyết những thách thức môi trường tại Việt Nam. Tầm nhìn đến năm 2030 của WWF – Việt Nam bao gồm đảm bảo đa dạng loài và các hệ sinh thái cũng như các dịnh vụ quan trọng chúng mang lại, hướng tới một tương lai ổn định và bền vững hơn đồng thời bảo tồn tính nguyên vẹn hệ sinh thái và đa dạng sinh học tại những khu vực ưu tiên của Việt Nam được duy trì và phục hồi.
Đến nay, hoạt động của WWF – Việt Nam đã được triển khai tích cực, hiệu quả với nhiều hoạt động, hình thức đa dạng, phong phú, thể hiện được tính đặc thù của tổ chức môi trường với mục tiêu rõ ràng, hiệu quả và thực tiễn. Qua đó, góp phần giảm thiểu tác động hệ sinh thái, quản lý và khai thác tài nguyên bền vững.
Định hướng hoạt động của WWF – Việt Nam dựa theo 4 trụ cột chính: Truyền thông thay đổi hành vi; Chính sách và trách nhiệm của các đơn vị sản xuất; các hoạt động cụ thể hướng đến các thành phố trung tâm và các vùng biển, đảo. Các dự án đã và đang được WWF triển khai trên khắp lãnh thổ Việt Nam như:
- Dự án Huế - Đô thị giảm nhựa ở miền Trung Việt Nam (2021-2024): mục tiêu hỗ trợ TP. Huế bảo vệ các dòng sông và hệ sinh thái các vùng đất ngập mặn và ven biển không bị ô nhiễm bởi rác thải nhựa.
- Dự án Quản lý rác thải Long An, Đồng bằng sông Cửu Long (2018-2023): hoàn thành thí điểm mô hình phân loại rác tại nguồn; hỗ trợ gần 10.000 thùng rác cho các hộ gia đình, hỗ trợ mua 2 xe tải thùng để thu gom riêng các loại rác đã được phân loại, tuyên truyền và tập huấn về lợi ích và cách thức phân loại rác tại nguồn cho khoảng 1000 cán bộ và người dân; xoá bỏ hết các đống rác tự phát trên địa bàn triển khai thí điểm.
- Dự án Giảm thiểu rác thải nhựa đại dương tại Việt Nam – Phú Quốc: nhiệm vụ trọng tâm là tuyên truyền nâng cao nhận thức cho du khách và người dân địa phương sinh sống trên địa bàn thành phố về mối đe dọa của các sản phẩm nhựa dùng một lần đến môi trường sống, kinh tế và sức khỏe con người.
Về phía Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam, sau nhiều năm tập trung vào thúc đẩy tăng trưởng kinh doanh trực tuyến, VECOM đã phát hiện một số yếu tố cản trở tới sự phát triển bền vững trong dài hạn. Năm 2019 Hiệp hội đề xuất triển khai Chương trình Phát triển thương mại điện tử bền vững. Chương trình của VECOM tập trung vào ba lĩnh vực nổi bật. Thứ nhất là thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các địa phương. Thứ hai là phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và thứ ba là giảm tác động xấu của thương mại điện tử tới môi trường.
Từ định hướng phát triển thương mại điện tử bền vững, VECOM đề xuất hợp tác cùng WWF – Việt Nam triển khai chuỗi hoạt động sau:
Thứ nhất, đối với người tiêu dùng: triển khai các hoạt động truyền thông, giáo dục trên môi trường trực tuyến nhằm tiếp cận được nhiều đối tượng hơn so với hoạt động truyền thống (giai đoạn 2023 - 2025).
Thứ hai, đối với doanh nghiệp: Chương trìnhh tập huấn hỗ trợ các nhà bán lẻ, giao hàng chặng cuối triển khai các hoạt động giảm sử dụng bao bì, vật liệu nhựa (giai đoạn 2024 – 2025).
Thứ ba, đối với sinh viên các trường đại học: Cuộc thi Sinh viên Kinh doanh số hàng năm có nội dung thi về các sáng kiến, giải pháp cụ thể giảm sử dụng bao bì và vật liệu nhựa (giai đoạn 2023 – 2025).
Thứ tư, đối với các trường đại học: Tập huấn giảng viên các trường đại học về phát triển thương mại điện tử bền vững, hướng tới bổ sung nội dung về môi trường vào Chương trình đào tạo (giai đoạn 2023 – 2025).
Thứ năm, đối với các tổ chức nghiên cứu: Tổ chức các hội thảo khoa học về tác động của thương mại điện tử tới môi trường, các đề xuất chính sách và pháp luật nhằm giảm tác động xấu của thương mại điện tử tới môi trường, đặc biệt là giảm sử dụng, thu gom, tái chế bao bì, vật liệu nhựa (giai đoạn 2024 – 2025).
Thứ sáu, đối với các cơ quan hoạch định chính sách và xây dựng pháp luật: Toạ đàm chuyên sâu về xây dựng chính sách, pháp luật, chiến lược, kế hoạch tổng thể giai đoạn 2026 – 2030 liên quan tới thương mại điện tử và kinh tế số, lồng ghép nội dung bảo vệ môi trường, kinh tế tuần hoàn, giảm rác thải nhựa (giải đoạn 2024 – 2025).
Thứ bảy, khảo sát hiện trạng rác thải nhựa trong thương mại điện tử: Thực hiện khảo sát và xây dựng Báo cáo về hiện trạng rác thải nhựa trong thương mại điện tử trên thế giới và Việt Nam (giai đoạn 2023 – 2024).
Sau khi trao đổi về các mục tiêu và hoạt động của mỗi bên liên quan tới giảm thiểu rác thải nhựa, hai tổ chức đã thống nhất các định hướng hợp tác phù hợp với tầm nhìn của mỗi bên. WWF – Việt Nam ưu tiên triển khai các hoạt động thực tiễn gắn liền với doanh nghiệp với mục tiêu cải thiện trực tiếp hiện trạng của những nơi được triển khai dự án như hợp tác dự án Huế. Song song với đó, các hoạt động truyền thông trực tuyến cũng được chú trọng nhờ khả năng phủ sóng và thay đổi hành vi người tiêu dùng quy mô lớn. Đặc biệt, một số hoạt động hợp tác có thể triển khai ngay trong năm 2023 khi đại diện WWF – Việt Nam – ông Tạ Tuấn Anh được đề xuất tham gia vị trí ban giám khảo nội dung môi trường trong cuộc thi Sinh viên Kinh doanh số 2023 do VECOM tổ chức. Đồng thời, hai bên cân nhắc thực hiện khảo sát hiện trạng rác thải nhựa trong thương mại điện tử ngay trong 2023 này.
Phía VECOM đánh giá cao những thành quả WWF – Việt Nam đã đạt được trong nỗ lực giảm thiểu rác thải nhựa và bảo tồn hệ sinh thái, qua đó bày tỏ mong muốn hợp tác trong các dự án giảm thiểu bao bì nhựa, túi nilon với các hoạt động cụ thể trong giai đoạn 2024 – 2025.
Buổi làm việc diễn ra cởi mở, hai bên đã thống nhất cần có những buổi làm việc sâu hơn về việc lên kế hoạch dựa trên những trao đổi trong 2023 nhằm triển khai các hoạt động vào năm 2024.
