Tình hình phát triển tên miền quốc gia “.vn” năm 2022
Trong năm 2022, tên miền đăng ký mới cán mốc hơn 158.000 tên miền. Đây là sản lượng tăng trưởng đăng ký mới cao nhất trong vòng 05 năm trở lại đây. Với tỷ lệ tăng trưởng đạt 6,4% so với cùng kỳ năm 2021, trong năm 2022, tên miền đăng ký mới đã có sự bứt phá sau giai đoạn đại dịch Covid-19 tác động lên toàn bộ nền kinh tế trong các năm 2020 - 2021.
Tính tới hết năm 2022, số lượng tên miền .VN duy trì lũy kế đạt con số 574.240 tên miền, với mức tăng trưởng 4,9% so với cùng kỳ năm trước. Tỷ lệ tăng trưởng này tuy có thấp hơn con số của .VN năm 2021, tuy nhiên là điểm sáng trong bối cảnh thị trường tên miền toàn cầu năm 2022 chỉ tăng 2,6% so với năm 2021, nhiều ccTLD trong khu vực còn chịu mức tăng trưởng âm như .TW (Đài Loan), .KR (Hàn Quốc).
Phát triển tên miền quốc gia “.vn” đồng hành cùng phát triển TMĐT bền vững
Tài nguyên Internet (Tên miền quốc gia “.vn”, địa chỉ IP) là một trong yếu tố cơ bản của hạ tầng số, có vai trò lớn trong sự phát triển của Internet Việt Nam. Hạ tầng số phát triển mang lại môi trường, động lực lớn cho TMĐT phát triển. Giữa tên miền “.vn” và TMĐT có mối quan hệ mật thiết với nhau, sự phát triển của tên miền “.vn” song hành cùng với sự phát triển của TMĐT. Tên miền “.vn” là một trong các chỉ số đầu vào tính toán của chỉ số TMĐT (EBI) và chỉ số chuyển đổi số (DTI) của các địa phương.
Quyết định số 749/QĐ-TTg ngày 30/06/2020 của Chính phủ phê duyệt chương trình chuyển đối số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 cũng xác định rõ “Chuyển đổi toàn bộ mạng Internet Việt Nam sang ứng dụng địa chỉ giao thức Internet thế hệ mới (IPv6); Dịch vụ trực tuyến của các cơ quan nhà nước, báo điện tử, trang thông tin điện tử tổng hợp, giáo dục, y tế, thương mại điện tử của Việt Nam sử dụng tên miền quốc gia (.vn)” là một trong những nhiệm vụ, giải pháp phát triển hạ tầng số, tạo nền móng chuyển đổi số.
Quyết định số 319/QĐ-TTg ngày 29/03/2023 của Chính phủ phê duyệt đề án về chống hàng giả và bảo vệ người tiêu dùng trong TMĐT đến năm 2025 cũng nêu rõ nhiệm vụ của Bộ Công Thương và Bộ Thông tin và Truyền thông trong việc “triển khai các chương trình thúc đẩy tên miền “.vn” đối với doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp vừa, nhỏ và siêu nhỏ; thúc đẩy triển khai sử dụng tên miền “.vn” trong hoạt động TMĐT”, “...Phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan trong việc thanh tra, kiểm tra, giám sát việc sử dụng, ngừng, tạm ngừng, thu hồi giấy phép trang thông tin điện tử, mạng xã hội, tên miền quốc gia Việt Nam “.vn” và tên miền quốc tế do tổ chức, cá nhân Việt Nam đăng ký sử dụng thông qua các nhà cung cấp tên miền quốc tế tại Việt Nam vi phạm pháp luật trong hoạt động TMĐT”.
Tên miền “.vn” – giá trị tin cậy trong kinh doanh trực tuyến
Đại dịch COVID-19 đã thay đổi rất nhiều cuộc sống hàng ngày của người dân toàn cầu, từ thói quen sinh hoạt, giao tiếp, làm việc, đến mua sắm và giải trí. Hơn bao giờ hết, Internet hiện diện như một phần tất yếu, là công cụ không thể thiếu giúp thế giới có thể vận hành trong đại dịch. Một cuộc khảo sát được Trung tâm Internet Việt Nam thực hiện năm 2021 cho thấy, có đến gần 98% người tiêu dùng có sử dụng Internet đã từng mua hàng trực tuyến. Điều đặc biệt, người tiêu dùng duy trì thói quen truy cập 60 Website của sản phẩm/ doanh nghiệp để tìm hiểu kỹ lưỡng thông tin trước khi quyết định mua hàng (đặc biệt với các sản phẩm có giá trị lớn, sản phẩm tiêu dùng có ảnh hưởng đến sức khỏe...). Sự chuyên nghiệp của doanh nghiệp được thể hiện qua Website sẽ tạo được niềm tin nơi khách hàng, giúp doanh nghiệp bán được nhiều hàng hơn, xây dựng thương hiệu tốt hơn.
Do vậy, xây dựng website cho sản phẩm, doanh nghiệp là yếu tố không thể thiếu trong cuộc sống công nghệ ngày nay, nếu người bán hàng muốn tiếp cận và xây dựng thương hiệu bền vững ngay trên cửa hàng trực tuyến – website của chính mình. Kết quả khảo sát cho thấy, khi người tiêu dùng được hỏi về độ tin cậy khi mua hàng trên các website có sử dụng tên miền khác nhau, bao gồm tên miền quốc gia “.vn” và tên miền quốc tế, hơn 85% người được hỏi đánh giá họ thấy website với tên miền quốc gia “.vn” có độ tin cậy vượt trội so với tên miền quốc tế. Có thể thấy, tên miền quốc gia “.vn” đã và đang đạt được những giá trị nhận diện nhất định đối với người sử dụng Internet ở Việt Nam, khẳng định được độ tin cậy của website cũng như thương hiệu sản phẩm.
Các chính sách lớn sẽ được Trung tâm Internet Việt Nam (VNNIC), Bộ Thông tin và Truyền thông triển khai trong năm 2023
Với mục tiêu phát triển tên miền rộng khắp để người dùng có thể tiếp cận, sử dụng, khai thác tài nguyên Internet nói chung và tên miền quốc gia “.vn” nói riêng, mang lại hiệu quả trong các hoạt động kinh tế số, xã hội số, trong thời gian tới, VNNIC sẽ triển khai các chính sách mang tính đột phá như sau:
- Mở rộng thêm không gian tên miền “.vn” mới
Nắm bắt xu thế vận động, phát triển của kinh tế, xã hội, xu thế phát triển công nghệ, tạo thuận tiện hơn cho người dùng và phổ cập tên miền tới toàn dân, đưa người dân lên không gian mạng với tên miền riêng, VNNIC đã đề xuất chính sách mở rộng thêm 03 đuôi tên miền cấp 2 dùng chung mới gồm: ID.VN (dành cho công dân Việt Nam); IO.VN (ứng dụng công nghệ); AI.VN (trí tuệ nhân tạo). Trong đó, các tên miền ID.VN, IO.VN sẽ được cung cấp với mức lệ phí, phí thấp để người dùng dễ tiếp cận.
- Giảm chi phí đăng ký, duy trì tên miền quốc gia .VN
Nhằm khuyến khích người dùng sử dụng, khai thác tên miền quốc gia “.vn” rộng rãi hơn nữa trong các hoạt động kinh tế số, xã hội số, Bộ Thông tin và Truyền Thông đã nghiên cứu, đề xuất với Bộ Tài chính giảm chi phí đăng ký, duy trì tên miền “.vn”. Chính sách này sẽ tạo ra cơ hội tiếp cận và sử dụng tên miền “.vn” trong các hoạt động online nhằm nâng cao giá trị nhận diện, tin cậy, an toàn trên môi trường Internet. -
Chính sách ưu đãi trong đăng ký tên miền quốc gia “.VN” hướng đến SMEs mới thành lập, Hộ Kinh doanh, giới trẻ.
Trong bối cảnh cần tăng cường hỗ trợ thúc đẩy doanh nghiệp chuyển đổi số, hiện diện online, xây dựng thương hiệu trực tuyến; khuyến khích giới trẻ sáng tạo, nâng cao kỹ năng số, khởi nghiệp, Bộ Thông tin và Truyền Thông đã nghiên cứu và đề xuất với Bộ Tài chính có chính sách hỗ trợ với hai đối tượng sau:
- Miễn phí có thời hạn 02 năm trong đăng ký sử dụng tên miền dưới “id.vn” đối với chủ thể cá nhân là công dân Việt Nam có tuổi đời từ 18 đến 23 tuổi.
- Miễn phí có thời hạn 02 năm trong đăng ký sử dụng tên miền dưới “biz.vn” đối với doanh nghiệp mới thành lập (trong vòng 1 năm tính đến thời điểm đăng ký tên miền) và hộ kinh doanh có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh.
Các hoạt động của VNNIC đối với tên miền quốc gia “.vn” nhằm nâng cao giá trị tin cậy, an toàn trong hoạt động TMĐT.
- Triển khai cổng tra cứu thông tin tên miền
Hiện nay, các hành vi lừa đảo, vi phạm pháp luật trên không gian mạng diễn ra ngày tinh vi, bao gồm các hành vi lừa đảo tài chính, ngân hàng...Đặc điểm chung của hành vi vi phạm là thường sử dụng tên miền quốc tế đăng ký ở nước ngoài, che giấu thông tin chủ thể để cung cấp thông tin vi phạm, hoặc giả mạo các website chính thức thực hiện hành vi lừa đảo trên môi trường mạng.
Nhằm góp phần phòng ngừa, ngăn chặn các hoạt động lừa đảo, tội phạm vi phạm pháp luật; hỗ trợ người dân, tổ chức, doanh nghiệp nhận diện, xác thực nguồn thông tin chính thức trên môi trường mạng, Trung tâm Internet Việt Nam (VNNIC) - Bộ Thông tin và Truyền thông đã xây dựng và triển khai Cổng tra cứu thông tin tên miền giúp người sử dụng dịch vụ Internet khả năng nhận diện, xác thực nguồn thông tin chính thức, góp phần hỗ trợ người dân, tổ chức, doanh nghiệp nhận định tính xác thực, chính thức của nguồn thông tin đang tiếp cận trên môi trường mạng
Trước khi sử dụng dịch vụ, giao dịch trên Internet, người dân, tổ chức, doanh nghiệp có thể tra cứu thông tin website, tên miền bằng cách thực hiện nhắn tin miễn phí tới tổng đài 156 hoặc tra cứu trực tiếp tại Website https://tracuutenmien.gov.vn.
Cổng tra cứu thông tin tên miền qua tổng đài 156 hoặc Website https://tracuutenmien.gov.vn chính thức hoạt động từ 01/3/2023
Trước khi sử dụng dịch vụ, giao dịch trên Internet, người dân có thể tra cứu thông tin tên miền theo 02 cách như sau:
Cách 1: Gửi tin nhắn (miễn phí) theo cú pháp:
TCTM [Tên miền hoặc link của website] gửi 156
Cách 2: Tra cứu trực tiếp trên cổng thông tin tra cứu tại địa chỉ:
https://tracuutenmien.gov.vn.
Triển khai rà soát tên miền có dấu hiệu lừa đảo trong hoạt động TMĐT
Thực hiện kế hoạch chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trong hoạt động thương mại điện tử theo Quyết định số 01/QĐ-BCĐ389 ngày 04/01/2021 của Ban chỉ đạo 389 quốc gia, Trung tâm Internet Việt Nam (VNNIC) đã triển khai dự án làm sạch không gian tên miền trên môi trường mạng, rà soát phát hiện ra các tên miền có dấu hiệu vi phạm liên quan đến các lĩnh vực (thương mại điện tử, ngân hàng, cờ bạc, báo chí, chính trị, thuần phong mỹ tục...) và phối hợp với các đơn vị liên quan (Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Cục Thương mại Điện tử và Kinh tế số - Bộ Công thương, Thanh tra Bộ TTTT, Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử, Cục An ninh chinh trị nội bộ (A03) – Bộ Công an) để xem xét phối hợp xử lý vi phạm.
Bên cạnh đó, VNNIC cũng phối hợp hỗ trợ các đơn vị trong Bộ cũng như các cơ quan chức năng (Thanh tra Bộ, Thanh tra các Sở TTTT, Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử, các Cơ quan Cảnh sát điều tra...) trong việc cung cấp thông tin tên miền, địa chỉ IP để để kịp thời ngăn chặn, xử lý các hành vi vi phạm.
Đồng thời, VNNIC chú trọng tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến tới nội bộ VNNIC và các hệ thống Nhà đăng ký tên miền “.vn”, các Nhà đăng ký tên miền quốc tế tại Việt Nam trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; lan tỏa gương người tốt, việc tốt, tuyên truyền tích cực hơn nữa để người dân không tiếp tay cho đối tượng buôn lậu, gian lận thương mại và kinh doanh hàng giả, tham gia tố giác tội phạm, chung tay với các lực lượng chức năng trong lĩnh vực này.
