Các nhà sản xuất điện thoại, từ những doanh nghiệp mới thành lập đến cả đại gia hàng không như Boeing, đang hy vọng sẽ thành công nhờ việc đánh vào mối lo lắng bảo vệ sự riêng tư của người tiêu dùng toàn cầu, đặc biệt là tại Mỹ, trước những thông tin liên quan đến hoạt động gián điệp của chính phủ mà cựu nhà thầu Edward Snowden của Cơ quan An ninh quốc gia (NSA) đã tiết lộ, và những nỗ lực ngày càng mạnh mẽ của các công ty muốn theo dõi thói quen duyệt web và định vị nơi ở của người dùng smartphone.
Smartphone Blackphone
Những chiếc điện thoại kích thích hơn nữa xu hướng thiết bị kết nối Internet và chia sẻ dữ liệu. Chúng kết hợp nhiều tính năng riêng tư, như tin nhắn sẽ biến mất và vô hiệu việc theo dõi duyệt web.
Theo Toby Weir-Jones, giám đốc điều hành của SGP Technologies, nhà sản xuất của Blackphone, người dùng có thể cài đặt các tính năng bảo mật cao này cho smartphone, nhưng họ phải là những người rất am hiểu công nghệ, và những smartphone này cũng phải được thiết lập có độ riêng tư tối đa. SGP là liên doanh giữa hãng phần mềm Silent Circle có trụ sở tại Washington và nhà sản xuất thiết bị Tây Ban Nha Geeksphone.
Những smartphone khác đang gia nhập cuộc chơi “smartphone chống hack” là chiếc điện thoại FreedomPop Privacy của hãng FreedomPop mới thành lập, và Boeing Black nhắm đến đối tượng các chính phủ và cán bộ quốc phòng.
Các nhà sản xuất điện thoại nói họ bị kích thích từ mối quan tâm ngày càng cao đối với các công nghệ riêng tư. Ông Weir-Jones cho biết sau những tiết lộ của Snowden Edward, số người dùng smartphone tải dịch vụ mã hoá tin nhắn của Silent Circle tăng mạnh, điều đó đã thuyết phục họ về việc người dùng mong muốn có điện thoại bảo vệ riêng tư, nếu nó dễ sử dụng.
Hãng nghiên cứu thị trường Forrester Research cho biết có 8% người dùng Internet đã tải một dịch vụ cho phép họ nhìn thấy những công ty nào đang theo dõi thói quen duyệt web của họ.
“Mọi người bắt đầu tin rằng những công dân bình thường sẽ đồng ý trả một ít tiền để bảo vệ dữ liệu của họ”, Fatemeh Khatibloo, một nhà phân tích cấp cao của Forrester nói. Điều đó đã thu hút sự chú ý – và tài trợ – của các quỹ đầu tư mạo hiểm.
Nhưng Khatibloo vẫn cho rằng chưa rõ những đầu tư đó có hiệu quả không. “Không ai có thể biết nếu những sản phẩm này vẫn chưa đến với đại chúng”.
CEO Stephen Stokols của hãng FreedomPop cho biết các nhà đầu tư của công ty vẫn hoài nghi về sức hấp dẫn của điện thoại “chống hack”, và cho rằng nó sẽ chỉ thu hút một số khán giả nhỏ. FreedomPop cung cấp smartphone giá rẻ.
ÔNg Stokols nghĩ rằng nhu cầu người dùng đang dịch chuyển. Nếu các thiết bị đó rẻ và dễ sử dụng, “chúng tôi nghĩ chúng sẽ phổ biến”, ông nói.
Nói về các nhà đầu tư, Stokols cho rằng “chúng ta sẽ biết ngay trong những tháng tới”.
Điện thoại FreedomPop và Blackphone đều có tính năng mã hoá cuộc gọi và tin nhắn. Trên Blackphone, tin nhắn và cuộc gọi mã hoá được cung cấp qua ứng dụng Silent Circle. Nếu người dùng thực hiện cuộc gọi hoặc nhắn tin qua ứng dụng, các thông tin cơ bản về kết nối – như số điện thoại và khoảng thời gian đàm thoài – sẽ được mã hoá. Các tài liệu của Snowden tiết lộ rằng NSA thu thập “khối lượng lớn dữ liệu” như thế về các cuộc gọi và email.
FreedomPop còn cho phép ngưiờ dùng bảo vệ thông tin nhận dạng bằng cách thanh toán nặc dah qua Bitcoin, và để họ thay đổi số điện thoại bao nhiêu tuỳ thích. Ông Stokols nói rằng như thế sẽ bảo vệ người dùng. “Chúng tôi không lưu bất kỳ dữ liệu nào”, Stokols nói.”Nếu NSA đến hỏi, chúng tôi sẽ không gì”.
Trong khi đó, ông Weir-Jones của SGP nói Blackphone sẽ mang lại cho người dùng “một biện pháp riêng tư và kiểm soát được những gì họ chưa từng có trước đó”.
Giá của các mẫu điện thoại này hiện nay khá đắt – Blackphone có giá 629 USD, và đó là mức giá đã được trợ giá cùng với 2 năm sử dụng hợp đồng. Các điện thoại này đều dùng trình duyệt và công cụ tìm kiếm của bên thứ ba, không thu thập dữ liệu của người dùng và “các nhà quảng cáo sẽ không biết bạn đang tìm kiếm cái gì”, Stokols nói.
Người dùng có thể tải các ứng dụng, nhưng Blackphone cho phép người dùng kiểm soát hơn các dữ liệu các ứng dụng có thể truy cập. Chẳng hạn, trên nền tảng Android, các ứng dụng có thể truy cập vào tất cả các thông tin của người dùng, hoặc người dùng không cài được ứng dụng. Nhưng với Blackphone, người dùng có thể cho phép một ứng dụng truy cập vào danh bạ nhưng không truy cập vào vị trí của mình. FreedomPop gửi cảnh báo cho người sử dụng để cho họ biết ứng dụng của họ có thể dùng dữ liệu của họ. Tuy nhiên, các nhà sản xuất cũng thừa nhận rằng một số ứng dụng, chẳng hạn như bản đồ, sẽ hoạt động nếu không có quyền truy cập vào vị trí của người dùng. Ngoài ra, các điện thoại này mặc định vô hiệu kết nối Wi-Fi, để chặn các hệ thống có thể theo dõi hoạt động của người dùng trong các cửa hàng, sân vận động, sân bay. Tất nhiên, người dùng có thể phục hồi kết nối Wi-Fi nếu thích.
Bảo Bình (Theo Wall Street Journal)